Meskipun adakala “terusik” sedikit dengan insiden tertentu, perpaduan rakyat di negara ini tetap utuh dan dapat disaksikan ketika berlaku musibah serta sambutan perayaan.
Musim perayaan khususnya, disifatkan menjadi titik penyatuan dalam mengeratkan hubungan masyarakat berbilang bangsa sambil meraikan kepelbagaian budaya yang menjadi identiti negara.
Tempoh itu menjadi ruang waktu paling tepat untuk setiap ahli masyarakat menyemarakkan lagi jalinan silaturahim yang terbina sejak sekian lama, sementelah bersama-sama mengharungi pelbagai cabaran tempatan dan global selama ini.
Bagaimanapun kata pakar, bertepuk sebelah tangan tidak akan berbunyi, dan begitu juga dengan perpaduan yang memerlukan setiap ahli masyarakat memainkan peranan, bersedia menolak prejudis dan menerima kepelbagaian dengan hati terbuka.
Menyifatkan perpaduan sebagai aspek rapuh yang mudah berderai jika terus diasak oleh wasangka dalam satu tempoh yang lama, penganalisis politik Prof Dr Ahmad Martadha Mohamed berkata pengukuhan perpaduan menuntut semua pihak di pelbagai peringkat memainkan peranan masing-masing.
Bernama melaporkan Timbalan Naib Canselor (Hal Ehwal Pelajar dan Alumni) Universiti Utara Malaysia itu, sekiranya unsur-unsur yang menyokong perpaduan tersebut tidak dipupuk dengan baik, maka negara tidak akan dapat mengecapi keamanan dan seterusnya menyukarkan kerajaan memberi tumpuan kepada pembangunan negara, sekali gus menafikan hak rakyat untuk menikmati kesejahteraan hidup.
“Antara faktor yang sangat penting dalam menjamin dan memperkukuh perpaduan ialah melalui sikap hormat-menghormati dan menghargai kepelbagaian yang ada di dalam negara kita,” katanya.
Menurut beliau lagi, aspek itu dapat dilihat dengan ketara pada Hari Raya Aidilfitri kali ini menerusi lagu-lagu raya yang tidak lagi dinyanyikan oleh penyanyi Melayu semata-mata.
“Lagu-lagu raya hari ini sebagai contoh, bukan sahaja dinyanyikan oleh orang Melayu sebaliknya kaum Cina dan India turut sama memeriahkan suasana dengan mendendangkan lagu raya, sekali gus menyemarakkan semangat perpaduan kaum di negara ini,” ujarnya.
Menurut beliau, aktiviti kunjung-mengunjung merentasi kaum, adat resam dan agama bukan sahaja dapat dilihat ketika Hari Raya Aidilfitri tetapi juga semasa sambutan Deepavali, Tahun Baharu Cina dan lain-lain perayaan sebelum ini.
Menyifatkan Malaysia mempunyai keunikan tersendiri dalam aspek kepelbagaian agama, bangsa serta adat dan budaya, beliau berkata keistimewaan itu perlu dijaga dan dihargai sebaiknya.
Bukan itu sahaja, sikap toleransi, saling tolong-menolong sesama rakyat dapat dilihat apabila berlakunya sesuatu musibah melangkaui batas perkauman, membuktikan bahawa kita saling memerlukan, katanya.
“Adakalanya sekecil-kecil perkara pun boleh memberi kesan besar kepada soal perpaduan. Sebagai contoh, jika jiran pulang ke kampung untuk beraya, jiran berlainan bangsa yang lain tolong tengok-tengokkan rumah.
“Saling bertukar juadah dan memberi buah tangan ketika perayaan masing-masing… itu bukan sahaja membuatkan kita lebih memahami dan menghormati budaya lain, tetapi juga menjadi simbol perpaduan.
“Dan inilah yang kita mahu terapkan dan pupuk supaya generasi muda pada hari ini mengambil contoh dan teladan untuk memastikan hubungan ini terus kekal utuh. Semangat ini perlu dijadikan asas dalam membentuk dan memperkukuhkan lagi perpaduan negara bagi mencapai status negara maju kerana ia merupakan teras kepada kestabilan politik dan kemajuan ekonomi negara,” katanya.
Berpendapat kejayaan yang dikecapi Malaysia dari awal kemerdekaan sehingga hari ini bertunjangkan perpaduan, Ahmad Martadha berkata contoh dapat dilihat di negara luar seperti Afrika, Amerika Selatan dan Eropah yang kerap kali diancam ketidakstabilan politik akibat perbalahan antara etnik yang seterusnya mencetuskan peperangan.
“Ini menyebabkan timbulnya konflik yang tidak berkesudahan dan mengakibatkan negara itu terus berada dalam keadaan kacau-bilau, dan keadaan ekonomi yang semakin pincang menyebabkan ramai rakyat di negara tersebut lari ataupun berpindah ke negara lain,” katanya, menambah rakyat negara ini harus mengambil iktibar daripada kekacauan di luar negara dan bersama-sama menghargai keamanan serta pembangunan yang dikecapi sekarang.
Sementara itu berkongsi pandangan, Dekan Fakulti Sains Sosial Universiti Islam Selangor Prof Madya Dr Hairol Anuar Mak Din berkata antara kunci kepada perpaduan masyarakat negara ini ialah sambutan perayaan yang diraikan oleh rakyat sepanjang tahun.
“Dari bulan Disember hingga April kita telah menyambut pelbagai jenis perayaan – Krismas, Deepavali, Tahun Baharu Cina dan kini Hari Raya Aidilfitri. Kesemua perayaan ini bukan sahaja disambut oleh kaum tertentu tetapi turut diraikan dengan penuh meriah oleh seluruh rakyat Malaysia.
“Malah, bukan lagi sesuatu yang asing pada masa ini apabila masyarakat bukan Islam tidak kekok untuk sama-sama berpuasa. Mereka tidak dipaksa tetapi kerana terpengaruh dengan ‘vibe’ puasa yang dilihat mereka sebagai antara tradisi budaya Malaysia.
“Bazar Ramadan turut dikunjungi oleh pelbagai bangsa, malah berkumpul di padang awam sewaktu berbuka puasa turut dimeriahkan lagi dengan kehadiran rakan-rakan daripada latar belakang agama berbeza. Selain itu, mereka turut menyertai pelbagai aktiviti kemasyarakatan yang popular sewaktu bulan puasa seperti bergotong-royong, aktiviti amal sebagainya,” katanya.
Kata beliau, situasi itu adalah realiti sebenar perpaduan rakyat Malaysia berbanding dengan isu terpencil yang diperbesarkan oleh segelintir pihak.
Melihat tindakan pihak berkenaan sebagai menghidap penyakit “E.P.E.D”, Hairol Anuar berkata sindrom memperbesarkan isu kecil, terutama di media sosial, perlu dibendung dengan menjulang momen-momen indah penyatuan rakyat Malaysia.
Menghuraikan maksud E.P.E.D, beliau berkata akronim itu merujuk “Etnosentrisme”, iaitu sikap terlalu melebih-lebihkan kaum sendiri dan memandang rendah kaum lain; “Prejudis” yang merujuk sikap berpihak kepada kaum kaum sendiri walaupun melanggar undang-undang; “Ekstremis”, iaitu tidak berfikiran rasional dan melampau kepada kaum lain serta taasub dengan kaum sendiri; dan “Diskriminasi” dengan menafikan keadilan kepada kaum lain dan menolak nilai kemanusiaan.
Beliau berkata perkara itu, sekiranya tidak dibendung, akan menjadi barah yang memusnahkan negara dalam jangka masa panjang dan pastinya amat merugikan.
“Oleh itu, etos nasional perlu diperkasakan. Sebagai contoh tindakan Kementerian Pendidikan Malaysia mewajibkan pemakaian lencana Jalur Gemilang bermula 21 April nanti amat bertepatan kerana langkah tersebut akan menyemarakkan budaya patriotisme dalam kalangan pelajar sekolah.
“Semoga cinta kepada negara dapat disemarakkan melalui langkah ini serta menyedarkan masyarakat, bahawa walaupun kita terdiri daripada berlainan bangsa dan agama, kita berkongsi negara yang sama. Oleh itu tanggung jawab terhadap negara perlu diutamakan.
“Selain itu, penguatkuasaan larangan menyentuh isu 3R (raja, agama dan kaum) juga perlu dijernihkan, kerana larangan tersebut bukan bertujuan menafikan hak kebebasan asasi seperti yang didakwa oleh segelintir pihak, tetapi lebih kepada tindakan melindungi kepentingan majoriti rakyat Malaysia secara keseluruhan yang cintakan kedamaian, kesepaduan serta menjaga kestabilan negara,” katanya.-4/4/2025